DOĞANIN PİLİ BİTMESİN
DOĞANIN PİLİ BİTMESİN
Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine doğrudan dönüştürerek bünyesinde depolayan cihazlara pil denir. Kullanım ömrünü tamamlamış veya uğramış olduğu fiziksel hasar sonucu kullanılmayacak duruma gelmiş pillere “Atık Pil” denir.
Evlerden çıkan çöpler arasında bertarafına en fazla özen gösterilmesi gerekenlerden biri, içerdiği zararlı kimyasallar yüzünden tehlike yaratan kullanılmış pillerdir.
NELER ATIK PİLDİR?
1. Şarj edilemeyen (primer) piller (Alkalin, Lityum, Çinko)
Çinko piller: Tv kumandası, duvar saati gibi düşük güç gerektiren yerlerde kullanılırlar.
Alkalin piller: Kumanda, saat gibi aletlerin yanı sıra fotoğraf makinesi, tansiyon aleti oyuncak araba vb. araçlarda kullanıma uygundur.
Lithium (lityum) piller: Cep telefonu pili, tablet, bilgisayar ana kartlarında hafıza pili olarak, elektronik basküller de, şeker ölçüm cihazlarında, su sayaçlarında oto ve kapı kumandalarında kullanılırlar.
2. Şarj edilebilen (sekonder) piller (Ni-Cd, Ni-Mh, Li-ion, Li-po, akü)
Nikel metal hidrit (Ni-Mh) piller: Şarjlı matkaplar, şarjlı el süpürgeleri ve acil aydınlatma panellerinde kullanılırlar.
Lithium İon (lityum iyon) (li-ion): Mobil telefonlarda, dizüstü bilgisayarlarda, Elektrikli otomobillerde kullanılırlar.
Lithium polymer (lityum polimer) (li-po): Tablet bilgisayar, navigasyon gibi taşınabilir cihazlar için özel boyutlarda üretilip kullanılırlar.
Nikel kadmiyum (Ni-Cd) piller: Şarjlı matkaplar, şarjlı el süpürgeleri ve acil aydınlatma panellerinde kullanılırlar.
ATIK PİLLERİN İNSAN VE ÇEVRE SAĞLIĞINA ZARARLARI NELERDİR?
Piller kullanım sırasında herhangi bir zarara yol açmasa da, kullanımı bittikten sonra diğer çöplerle beraber atılırsa, dış kaplarının delinme olasılığı oluşmaktadır. Bu da içerdikleri metal ve kimyasal maddelerin toprağa ve suya karışmasına ve çevreyi kirletmesine yol açmaktadır. Aynı zamanda içerdikleri cıva ve kadmiyum gibi ağır metaller besin kaynaklarına karışarak insan ve çevre sağlığına da zarar verebilmektedir.
ATIK PİLLERİ NE YAPMALIYIZ?
• Atık pillerin çöpe, toprağa, denize, akarsulara ve kanalizasyonlara atılması veya yakılmaları durumunda içerdikleri ağır metaller çevrenin kirlenmesine yol açabilmektedir.
• Kadmiyumlu pil bir olimpik havuzun üçte birini doldurmaya yeterli 600.000 litre suyu kirletebilmektedir. Bu da yaklaşık 11 kişinin yıllık su ihtiyacına karşılık gelmektedir.
• Kullanım ömrünü tamamlamış piller ve bataryalar tüketici tarafından ayrı kaplarda biriktirilmeli, okullarda, marketlerde, camilerde, muhtarlıklarda ve diğer kamuya açık alanlardaki pil toplama noktalarına bırakılmalıdır.
• Pil toplama noktalarındaki atık piller toplandıktan sonra, yetkili kişiler tarafından türlerine göre ayrıştırılmalı, çeşitli fiziki ve kimyasal işlemlerle bünyelerindeki bazı değerli maddelerin geri alınmaları sağlanmalı veya uygun koşullarda bertaraf edilmelidir.